ช่วงฤดูกาลนี้ชาวบ้านป่าหวาย ต.บางทรายใหญ่ อ.เมืองมุกดาหาร และชาวบ้านในพื้นที่ใกล้เคียง ต่างออกมาไล่ล่าจับกุมตัว “แมงกอก” หรือที่บางพื้นที่เรียกว่า “แมงมาลี” ที่ออกหากินช่วงกลางคืนมาทำอาหาร เป็นเมนูที่ 1 ปี มีเพียงครั้งเดียว สุดยอดของอาหารในระดับภัตตราคารของท้องถิ่นชาวบ้านลูกทุ่ง
ในช่วงค่ำคืนที่อากาศร้อนอบอ้าวแบบนี้ แมงกอก – ด้วงอ้อย หรือที่บางพื้นที่เรียกว่า แมงมาลี จะออกหาคู่ ซึ่งถือเป็นฤดูกาลทองของชาวบ้านในหลายพื้นที่ของจังหวัดมุกดาหาร ณ บ้านป่าหวาย ตำบลบางทรายใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดมุกดาหาร ที่ช่วงนี้กลายเป็นแหล่งหารายได้เสริมจากการส่องหา “แมงกอก” ถึงขนาดที่มีชาวบ้านจากพื้นที่ใกล้เคียงต้องขับขี่รถออกมาส่องหาแมงกอก ในช่วงกลางคืนกลางทุ่งป่าอ้อยที่จะมีแสงไฟสาดส่องกระจายเป็นวงกว้างหลายสิบดวงตลอดทั้งคืน เป็นเมนูขึ้นชื่อของชาวชนบทคนท้องถิ่น คือ “แมงมาลีทอดกรอบโรยเกลือ” กรอบ มัน
นายสมบัติ คำจันทร์ อายุ 45 ปี ชาวบ้านป่าหวาย กล่าวว่า ฤดูกาล “แมงกอก” จะเริ่มต้นหลังช่วงเทศกาลสงกรานต์ โดยจะมีจำนวนมาก หลังจากมีฝนตกหนักแล้วตามด้วยแดดแรงในวันถัดไป ถือเป็นสัญญาณธรรมชาติที่ปลุก แมงกอก หรือ แมงมาลี ให้ออกจากดินมาหาคู่ และแมงกอกก็จะเริ่มหมดฤดูกาลในช่วงประมาณช่วงกลางเดือน พฤษภาคม ซึ่ง แมงมาลี มักจะออกตามไร่อ้อย โดยเฉพาะไร่แปลงอ้อยที่ตัดแล้ว หรือ อ้อยที่เพิ่งปลูกใหม่ พอถึงช่วงเวลาประมาณ 4 ทุ่ม ตัวผู้จะเริ่มบินหาตัวเมีย และตัวเมียจะออกตามมา โดยเฉพาะแมงกอกตัวเมียที่มีไข่ เพราะมีรสชาติอร่อยกรุบกรอบมัน เป็นแมงที่หาได้ยากเพราะจะมีฤดูนี้เท่านั้นใน 1 ปีจะมีเพียงครั้งเดียว ชาวบ้านจะติดโคมไฟหรือไฟฉายคาดที่ศรีษะ ค่อยๆ เดินส่องหาและเมื่อแสงไฟสาดไป เจอตัวแมงมาลีก็จะบินมาเล่นแสงไฟ นักล่าก็จะวิ่งเข้าไปแล้วใช้มือตะปบหรือเอาฝ่ามือครอบเอาไว้ ก่อนที่จะหยิบใส่ลงไปในภาชนะที่เตรียมมา ซึ่งต้องมีฝาปิด เพราะแมงกอกนั้นจะมีขาที่แข็งและมีหนวด และปากที่แข็งบางทีจับไม่ถูกวิธีก็อาจจะโดนขาและปากของแมงกอกนั้นทำอันตรายได้
ผู้ที่มีความชำนาญก็จะสามารถจับแมงมาลีได้มาก บางรายเหลือจากบริโภคในครัวเรือนก็จะนำไปขาย ราคาขายปัจจุบันพุ่งสูงถึง กิโลกรัมละ 800 – 1,000 บาท สามารถสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ของฤดูกาลนี้ได้เป็นอย่างดี++++
