น่าน พิธีตักบาตรเป็งปุ๊ด หรือตักบาตรตอนเที่ยงคืน นักท่องเที่ยวและชาวจังหวัดน่าน ร่วมประเพณีตักบาตรเที่ยงคืน ที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปี ที่วัดกู่คำ
ที่วัดกู่คำ ตำบลในเวียง อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน นักท่องเที่ยว และ ชาวจังหวัดน่าน ร่วมกันตักบาตรเที่ยงคืน ประเพณีเป็งปุ๊ด ที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยในปีนี้ คนน้อยกว่าครั้งก่อนที่ผ่านมา เนื่องจากหลายคนยังไม่ค่อยทราบและในปีนี้เริ่มขึ้นเร็วกว่าทุกปีที่ผ่านมา
การตักบาตรเป็งปุ๊ดนั้น จะเหมือนกับการตักบาตรทั่วไป เพียงแต่จะตักบาตรในวันเริ่มต้นของวันพุทธ ที่ขึ้น 15ค่ำ ตั้งแต่เวลา 00.01 น. เป็นต้นไป ซึ่ง่งในปีนี้ตรง
วันที่ 4 พฤศจิกายน 2568 เวลา 24.00 น. เป็นต้นไป วันนี้ 00.01 น. (เข้าสู่วันพุธที่ 5 พฤศจิกายน) โดยชาวล้านนามีความเชื่อว่าพระอุปคุตซึ่งเป็นภิกษุสงฆ์ที่เกิดหลังพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้วกว่า 200 ปี เป็นพระสงฆ์ที่มีอิทธิฤทธิ์ และเมตตาธรรมสูงส่งกว่าพระอรหันต์องค์อื่น ๆ สามารถปราบมาร อภิบาลพระพุทธศาสนา และคนดี ให้โชคให้ลาภ เมื่อสำเร็จเป็นพระอรหันต์ได้ลงไปจำศีลภาวนาอยู่ที่สะดือทะเล ในรอบ 1 ปี จะ แปลงร่างเป็นสามเณรและขึ้นมาโปรดชาวเมืองก่อนรุ่งอรุณ ตามประเพณีของชาวล้านนาจะตื่นตั้งแต่ตอนดึกเพื่อนำข้าวสารอาหารแห้งมาใส่บาตรโดยปีนี้ตรงกับวันมาฆบูชาซึ่งวันเป็งปุ๊ดในปีนี้มีเพียงครั้งเดียวทำให้ประชาชนชาวจังหวัดน่านและนักท่องเที่ยวนับพันคนต่างออกมาตักบาตรเที่ยงคืนเพราะเชื่อว่าหากตักบาตรในคืนเป็งปุ๊ดจะทำให้ประสบความสำเร็จสมความมุ่งมาดปราถนาและมีโชคให้ลาภอีกด้วย
ประเพณีตักบาตรเที่ยงคืน เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อใดนั้นไม่มีหลักฐานชัดเจน แต่สำหรับความเชื่อของชาวบ้านนั้น น่าจะมาจากการรับเอาวัฒนธรรมของพม่า ซึ่งมีความเชื่อว่า พระอุปคุต ซึ่งเป็นภิกษุที่พระพุทธเจ้าทรงเป็นองค์อุปัชฌาย์ เมื่อสำเร็จเป็นพระอรหันต์แล้ว ได้เสด็จลงไปจำศีลภาวนาอยู่ที่สะดือทะเล โดยในรอบ 1 ปี จะขึ้นมาโปรดชาวเมืองก่อนเวลารุ่งอรุณ ชาวพม่ามักตื่นตั้งแต่ตอนดึกเพื่อเตรียมอาหารไว้ใส่บาตรพระอุปคุต โดยมีคติความเชื่อว่า หากผู้ใดได้ทำบุญตักบาตรพระอุปคุตแล้วจะได้บุญใหญ่หลวง เกิดโชคลาภและความเป็นสิริมงคลในชีวิต คติความเชื่อนี้จึงทำให้พุทธศาสนิกชนถือปฏิบัติสืบทอดกันมาแต่ครั้งบรรพบุรุษ และในประเทศไทยจึงมีการเริ่มการใส่บาตรในช่วงเที่ยงคืนเป็นต้นมา อีกทั้งยังมีความเชื่อกันว่า พระอุปคุตจะแปลงกายเป็นสามเณรออกมาโปรดสัตว์ ถ้าผู้ใดได้ใส่บาตรกับพระอุปคุตแล้วบุคคลนั้นจะประสบแต่ความสุขร่ำรวยด้วยทรัพย์สินเงินทองได้อานิสงส์แรง ดังนั้น เมื่อถึงวันเพ็ญตรงกับวันพุธชาวเหนือทุกคนจะไปคอยใส่บาตรเป็นพิเศษ
สำหรับ พิธีตักบาตรเที่ยงคืน หรือ พิธีตักบาตรเป็งปุ๊ด เป็นประเพณีโบราณของชาวภาคเหนือที่สืบทอดมาอย่างยาวนาน ในวันที่มีวันขึ้น 15 ค่ำ ที่ตรงกับวันพุธโดยไม่เจาะจงว่าต้องอยู่ในเดือนใด พระภิกษุสามเณรในเมืองทุกรูปจะออกบิณฑบาตในตอนเที่ยงคืนเสมอ ส่วนบรรดาพุทธศาสนิกชนชาวเหนือจะเตรียมข้าวสารอาหารแห้งไว้คอยใส่บาตร ตั้งแต่หลังเที่ยงคืน โดยจะไปคอยใส่บาตรที่หน้าบ้าน ตามถนนสายต่าง ๆ หรือตามแยกใกล้ชุมชน คล้ายกับการใส่บาตรในตอนเช้าตรู่ที่เราเคยเห็นกัน ทั้งนี้ ปีๆ นึงจะมีวันเป็งปุ๊ดเพียง 1 หรือ 2 วันเท่านั้น หรือบางปีไม่มีเลยนะครับ โดยในปี 2568 มีเพียง 2 วันเท่านั้นเพราะเป็นประเพณีนิยมที่มีเฉพาะในภาคเหนือ

เพจ : วัดกู่คำ

#วันเป็งปุ๊ด #ตักบาตรเที่ยงคืน #พระอุปคุต

@@@@@@@@@@

กัลยา สองเมืองแก่น จ.น่าน