“ชาวกะเหรี่ยงโป (โพล่ง)” บ้านนาฮ่างฯ อ.วังชิ้นฯ ทำพิธีส่งเคราะห์ปัดรังควาน ในวันขึ้นปีใหม่เมือง 

ชาวกะเหรี่ยงบ้านนาฮ่าง ตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ ทำพิธีส่งเคราะห์ปัดรังควานของ”กะเหรี่ยงโป (โพล่ง)” ในวันขึ้นปีใหม่เมืองสืบสานพิธีส่งเคราะห์ปัดรังควานของกะเหรี่ยงโป (โพล่ง) ในวันขึ้นปีใหม่เมือง (จะมีคำเรียกเป็นภาษาเกรี่ยง ว่า เซะเหย็ง ซึ่งจะเขียนไม่ตรงนักประเพณีชนเผ่า

“น้องอี๊ด” วีระกร เหล็กคำ ซึ่งเป็นลูกสาวของ”พ่อบุญเรือง” นายบุญเรือง เหล็กคำ ปราชญ์ชาวบ้าน บอกว่า พิธีส่งเคราะห์ปัดรังควานของกะเหรี่ยงโป (โพล่ง) ในวันขึ้นปีใหม่เมือง (จะมีคำเรียกเป็นภาษาเกรี่ยง ว่า เซะเหย็ง ซึ่งจะเขียนไม่ตรงนักเพราะสะกดเป็นภาษาไทยยากมาก ด้วยไม่มีภาษาเขียน)

ช่วงเช้ามีขบวนไล่ส่ง เสนียดจัญไร ออกจากหมู่บ้านใช้คนหามแคร่ไม้ไผ่ เดินไปตามหมู่บ้าน ผ่านบ้านหลังใดเจ้าของบ้านจะนำเครื่องเซ่นใส่ในแคร่ขณะเดียวกันผู้ร่วมเดินขบวนจะใช้ไม้ไผ่ซิวไล่เคาะไปตามข้างฝาบ้านให้เกิดเสียงดังพอประมาณ คล้ายการไล่นกไล่หนู พอครบทุกครัวเรือนแล้ว ก็จะนำแค่เครื่องเซ่นนั้นไปทิ้งยังนอกหมู่บ้าน

น้องอิ๊ด บอกอีกว่า เชื่อว่าจะนำความสงบสุขมาสู่หมู่บ้าน สิ่งชั่วร้ายโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ จะติดไปกับเครื่องเซ่นตลอดปี สำหรับตอนบ่ายจะมีพิธี กลางหมู่บ้าน ซึ่งใช้ไก่ในการทำพิธี ใช้ไก่ 3 ตัว 3 สี ขาว ดำ แดง ใช้ไม้ไผ่ลำใหญ่สานเป็นรูปกรวยสูงระดับหัวไหล่เครื่องเซ่น(แกงส้มแกงหวานฯ) สิ่งที่จะขาดไม่ได้คือเหล้าขาว 1 ขวดประกอบพิธีโดยหัวหน้าเผ่า

ส่วนในตอนค่ำ ชาวบ้านจะนำไก่ที่ร่วมพิธีมารับประทานร่วมกัน เป็นอันเสร็จพิธีขอบคุณ ข้อมูลโดยสังเขป จาก พ่อบุญเรือง เหล็กคำ ปราชญ์ชาวบ้านที่ได้รวบรวมข้อมูลไว้ สำหรับพิธีดังกล่าว ชาวกะเหรี่ยงทุกพื้นที่จะมีประเพณีแบบนี้คล้ายๆกัน อาจจะมีผิดแผกแตกต่างกันไปบ้างทั้งนี้ตามบริบทแล้วประเพณีควรจะรักษาสิ่งดีงามให้สืบทอดแก่ลูกหลานต่อไป

ธีรพงษ์ ธงออน/แพร่