วันนี้ 9 ก.ย.68 ที่โรงแรมไมด้า แกรนด์ ทวารวดี อ.เมือง จ.นครปฐม นายเฉลิม พุ่มไม้ ผู้อำนวยการสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า เป็นประธานเปิดงานการประชุมเผยแพร่แผนและคู่มือการอนุรักษ์วัวแดงให้กับชุมชนในพื้นที่อนุรักษ์อื่น ๆ ภายใต้โครงการ การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์วัวแดงในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสลักพระ จังหวัดกาญจนบุรี ที่ได้รับการสนับสนุนจากกองทุนสิ่งแวดล้อม
โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.รัตนวัฒน์ ไชยรัตน์ อาจารย์ประจำคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในนามหัวหน้าโครงการการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์วัวแดงฯ กล่าวรายงาน มีนายมานะ เพิ่มพูล ผู้อำนวยการส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3(บ้านโป่ง) นายประวุธ เปรมปรีย์ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสลักพระ นายเสรี นาคบุญ หัวหน้าศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าเขาน้ำพุ/หัวหน้าโครงการปล่อยวัวแดงคืนสู่ธรรมชาติ
นางสาวพัชราภรณ์ อุทยาน หัวหน้าเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเชิงดอยสุเทพ นางสาวสุวรรณา จันทรไพฑูรย์ ผู้อำนวยการกลุ่มงานวิเคราะห์โครงการด้านทรัพยากรธรรมชาติ กองบริหารกองทุนสิ่งแวดล้อม สผ.นายวสันต์ สุนจิรัตน์ อาสาสมัครพิทักษ์วัวแดง อดีตกำนันตำบลช่องสะเดา ผู้แทนจากสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คณะที่ปรึกษาของโครงการ และตัวแทนจากพื้นที่อนุรักษ์อื่น ๆ กว่า 100 คน เข้าร่วม
ทั้งนี้ รองศาสตราจารย์ ดร.รัตนวัฒน์ ไชยรัตน์ ในนามหัวหน้าโครงการการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์วัวแดงฯ กล่าวรายงานว่า การประชุมเผยแพร่แผนและคู่มือการอนุรักษ์วัวแดงให้กับชุมชนในพื้นที่อนุรักษ์อื่น ๆ ภายใต้โครงการ การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์วัวแดงในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสลักพระ จังหวัดกาญจนบุรี ที่ได้รับการสนับสนุนจากกองทุนสิ่งแวดล้อม
มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการประสานความร่วมมือของภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในการอนุรักษ์วัวแดงและพัฒนาแหล่งเรียนรู้ต้นแบบเพื่อความยั่งยืนในการบริหารจัดการชนิดพันธุ์สัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ เพื่อพัฒนาเครื่องมือและกลไกในการศึกษาจัดการ และเผยแพร่การอนุรักษ์วัวแดงอย่างมีส่วนร่วม รวมถึงเพื่อบูรณาการการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และสิ่งแวดล้อมศึกษา
การประชุมครั้งนี้ เราได้จัดให้มีการนำเสนอข้อมูลของโครงการ การแบ่งปันประสบการณ์เรื่องการปรากฎ การกระจาย และสถานภาพของวัวแดงจากพื้นที่อนุรักษ์ต่าง ๆ รวมถึงการระดมความคิดเห็นในประเด็นสำคัญ ได้แก่ สถานภาพและประชากร และการหารือแนวทางในการขยายผลการดำเนินงานไปยังพื้นที่อนุรักษ์อื่น ๆ จากการดำเนินการสำรวจประชากรวัวแดงในพื้นที่อนุรักษ์ทั้ง 36 พื้นที่ของทางโครงการ พบว่ามีการกระจายของวัวแดงใน 18 พื้นที่ แบ่งเป็นวัวแดงแผ่นดินใหญ่ 16 พื้นที่ และวัวแดงอินโดนีเซีย 2 พื้นที่
นายเฉลิม พุ่มไม้ ผู้อำนวยการสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า ประธานเปิดการประชุมฯ กล่าวว่า วัวแดง (Bos javanicus) เป็นสัตว์ป่าที่มีความสำคัญทางนิเวศและอยู่ในสถานะที่น่าห่วงใย การอนุรักษ์วัวแดงจึงไม่ใช่เพียงการปกป้องสัตว์ชนิดหนึ่งเท่านั้น แต่ยังหมายถึงการรักษาสมดุลของระบบนิเวศโดยรวม ซึ่งความสำเร็จของการดำเนินงานจะเกิดขึ้นได้อย่างยั่งยืน ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะพื้นที่อนุรักษ์ต่าง ๆ ที่เคยมีรายงานการปรากฎของวัวแดงในพื้นที่
ทางกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธ์พืช ในฐานะที่เป็นพื้นที่หลักที่มีวัวแดงอาศัยอยู่ ได้มีแนวทางในการอนุรักษ์และจัดการวัวแดงเบื้องต้น โดยเน้นการ ลาดตระเวนเชิงคุณภาพ (Smart Patrol) เพื่อป้องกันการล่าเพิ่มความเข้มข้นในการลาดตระเวนเพื่อจับกุมผู้กระทำผิดที่ล่าสัตว์ป่า และป้องกันการรบกวนลดผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์ที่อาจรบกวนถิ่นที่อยู่อาศัยของวัวแดง การฟื้นฟูและจัดการถิ่นที่อยู่อาศัย เช่น การจัดการแหล่งน้ำให้มีเพียงพอต่อการดำรงชีวิตของวัวแดงตลอดปี จัดการและฟื้นฟูทุ่งหญ้าให้มีความสมบูรณ์ หลากหลายของพืชพรรณให้เป็นแหล่งอาหารสำคัญของวัวแดง
การเฝ้าระวังด้วยการสำรวจและติดตามเพื่อประเมินสถานภาพของประชากรของวัวแดง และเฝ้าระวังและประเมินสภาพป่า เพื่อให้การจัดการมีประสิทธิภาพที่สอดคล้องกับความต้องการของวัวแดง ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน สร้างความตระหนักให้ความรู้และสร้างความเข้าใจแก่ชุมชนรอบพื้นที่อนุรักษ์เกี่ยวกับความสำคัญของการอนุรักษ์วัวแดง สนับสนุนให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการเฝ้าระวังและดูแลวัวแดงในพื้นที่ โดยรวมแล้ว แนวทางการจัดการนี้มุ่งเน้นการสร้างสมดุลระหว่างการคุ้มครองวัวแดง การอนุรักษ์ถิ่นที่อยู่อาศัย และการทำงานร่วมกับชุมชนเพื่อความยั่งยืนของการอนุรักษ์
