พระครูนิวิฐเขมารักษ์ เจ้าอาวาสวัดกุฎีพระฤาษีทรงธรรม ม. 4 บ้านตาล ต.ทุ่งยั้ง อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ เปิดเผยว่า วัดกุฎีพระฤาษีทรงธรรม เป็นวัดที่เก่าแก่เป็นวัดที่สร้างขึ้นมาในสมัยสุโขทัย มีร่องรองรอยซากโบราณสถานเก่าแก่สร้างด้วยศิลาแลง เป็นสถานที่เคารพเชื่อถือของชาวบ้านเรื่องของความเชื่อถือของชาวบ้านเรื่องของความศักดิ์สิทธิ์เกี่ยวกับฤาษี มีรูปฤาษีโกลนด้วยศิลาแลงซึ่งเดิมอาจเป็นพระพุทธรูปอยู่ในวิหารที่สร้างขึ้นใหม่ ครอบทับโบราณสถานเดิม นอกจากนี้ที่วัดยังมีการต้มยาสมุนไพรด้วยการแพทย์พื้นบ้านรักษาโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ อีกด้วยบริเวณโดยรอบวัดมีสภาพสะอาดร่มรื่นเหมาะแก่การมาปฏิบัติธรรมและกราบไหว้ขอพรหลวงพ่อฤาษีซึ่งเป็นที่ตั้งวัดในปัจจุบัน
มีฤาษี 5 คนเป็นที่น้องกัน ชื่อว่า ฤาษีนารอด ฤาษีนารายณ์ ฤาษีตาวัว ฤาษีตาไฟ และฤาษีมาลัยโปรด ทั้ง 5 ตนนี้ นานตาฤาษีบคน มีเรื่องเล่าว่า กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในป่าแห่งหนึ่งซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นบริเวณบ้านตาล ม. 4 บำเพ็ญเพียรจนตบะแก่กล้า ได้วิชาอาคมต่างๆ สามารถชุบคนหนุ่มให้เป็นคนแก่ ชุบคนแก่ให้เป็นคนหนุ่มได้หรือ ซุบให้กลายร่างเป็นอะไรก็ได้แม้แต่คนตายก็ทำให้ฟื้นขึ้นมาได้ ตำนานกล่าวว่าวันหนึ่งเด็กเลี้ยงควายพาดวายมาเลี้ยงในป่า ผ่านมาบริเวณที่ฤาษีอาศัยอยู่ จึงเกิดความสงสัยว่าใช่ตาฤาษีที่เขาเล่าลือกันหรือไม่ ด้วยความสงสัยเด็กเลี้ยงควายจึงเข้าไปถามว่า ตนเองเคยได้ยินเขาเล่าลือกันมาว่า ตาฤาษีที่อยู่บริเวณนี้มีอิทธิฤทธิ์มากมายสามารถชุบคนได้ใช่หรือไม่ ตาฤาษีก็ตอบว่าใช่ ตาฤาษีพูดบอกให้เด็กเลี้ยงควายลงไปในกระทะน้ำร้อน แต่เด็กเลี้ยงควายก็ไม่ยอมลงไป ตาฤาษีจึงบอกว่าถ้าไม่เชื่อจะลงให้ดู แล้วสั่งกำชับเด็กเลี้ยงควายว่า ถ้าตาฤาษีลงไปในกระทะน้ำร้อนแล้ว ให้เทยาที่อยู่ในของที่ตาฤาษีเตรียมไว้ลงไปในกระทะที่ตาฤาษีลงไป เด็กเลี้ยงควายรับคำแล้วตาฤาษีก็ค่อยๆ กลายร่างเป็นพญาเสือโคร่งตัวใหญ่ เด็กเลี้ยงควายเห็นตาฤาษีชักดิ้นชักงอและมีเสือตัวใหญ่โผล่ขึ้นมาจากกระทะดังนั้น ก็ตกใจกลัว ก็วิ่งหนีตาฤาษีไป บังเอิญมีอีกาตัวหนึ่งบินผ่านมาเห็นเหตุการณ์ จึงรีบบินไปคาบซองยาที่วางอยู่เทลงไปในกระทะ จนตาฤาษีกลับพื้นกลายร่างเป็นคนดังเดิม ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ก็ไม่มีใครเคยเห็นตาฤาษีชุบคนอีกเลย เห็นแต่รูปฤาษีโกลนด้วยศิลาแลงอยู่ภายในอาศรมหรือวิหารเก่าแก่ ชาวบ้านโดยทั่วไปมักเรียกชื่อท่านว่า”พ่อปู่ฤาษี” หรือเรียกว่า “หลวงพ่อฤาษี” ดังนั้น “หลวงพ่อฤาษี” จึงเป็นสัญลักษณ์ของฤาษี 5 ตน เป็นที่เคารพศรัทธาเสื่อมใส่ในความศักดิ์สิทธิ์ ของชาวบ้านตาลและพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย ตราบจนถึงในปัจจุบันนี้
ปัจจุบันนี้กระทะยาพ่อปู่ฤาษีทั้ง 5 ยังคงเปิดให้พุทธศาสนิกชนที่มีความศรัทธาในพ่อปู่ฤาษีมาดื่มยาที่กระทะของที่วัดทุกๆวันอาทิตย์ และวิธีการดื่มยาของพ่อปู่ไม่เหมือนใคร ต้องใช้แก้ว 2 ใบ ใบแรกตักน้ำยาสมุนไพรที่ต้มข้ามวันข้ามคืน วันถึงเช้าวันอาทิตย์ถึงจะสามารถตักยาในกระทะยาพ่อปู่ฤาษีได้ และตักยาให้พอดีกับที่จะทาน ห้ามเป่าให้เย็น แต่ใช้วิธีเทน้ำยาสมุนไพร ใส่แก้วอีก 1 ใบที่ว่างอยู่เทสลับกันไปมาจนยาอุ่นๆสามารถดื่มได้ก่อนยกดื่มตั้งจิตอธิฐานขอบารมีพ่อปู่ฤาษีช่วยขจัดปัดเป่าโรคต่างๆที่ตัวเองเป็นอยู่ ให้หาย แล้วหลังจากอธิฐานเสร็จก็ยกดื่ม สำหรับยาสมุนไพรเป็นสมุนไพร 108 ชนิด ปัจจุบันเหลืออยู่ประมาณ 60ชนิด เพราะสมุนไพรบางชนิดหายากหรือบางชนิดไม่มีแล้วในพื้นที่ของจังหวัดอุตรดิตถ์ ผู้ที่สนใจในเรื่องความศักดิ์สิทธิ์ของกระทะยาพ่อปู่ฤาษี สามารถโทรติดต่อสอบถามได้ที่ พระครูนิวิฐเขมารักษ์ เจ้าอาวาสวัดกุฎีพระฤาษีทรงธรรม หมายเลขโทรศัพท์ 086-9282030
ณัฐวัฒน์ ราชประสิทธิ์ ภาพ/ข่าวอุตรดิตถ์ 0612928668
