เมื่อเวลา 17.00 น. วันที่ 23 ธันวาคม 2568 ณ หน้าวิหารพระเจ้าใจ๋ดี วัดสูงเม่น อ.สูงเม่น จ.แพร่ มีการจัด
แถลงข่าว งานประเพณี “ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่หิงไฟพระเจ้า ประจำปี 2569” โดยมี พระครูปัญญาสารนิวิฐ เจ้าอาวาสวัดสูงเม่น กล่าวต้อนรับ พระครูวิบูล
สรภัญญ (ฉัตรเทพ) รองเจ้าอาวาสวัดสูงเม่น พระมหาสิทธิชัย ชยสิทฺธิ ปธ.9 ดร. ผ.อ.สำนักวิชาการ มจร.
วิทยาเขตแพร่ นายสมชัย เลิศประสิทธิพันธ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ นายโยธิน ทับทิมทอง ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานแพร่ นางสาวทัศนีย์ ดอนเนตร์ วัฒนธรรมจังหวัดแพร่ นายนคร สายยืด นายอำเภอสูงเม่น นายกริต แสงสร้อย นายกเทศมนตรีตำบลสูงเม่น โดยมีส่วนราชการ คณะศรัทธาวัดสูงเม่น ร่วมพิธี
การจัดงานประเพณี ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่หิงไฟพระเจ้า ประจำปี 2569 ภายใต้แนวคิด “มรดกธัมม์ ความทรงจำ แห่งโลก Documentary Memorial of the World” วัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ยกระดับทุนทางวัฒนธรรม (soft power) มาสร้างงาน สร้าง รายได้ในพื้นที่จังหวัดแพร่ เพื่อส่งเสริมกิจกรรมของกลุ่มเครือข่ายทางด้านวัฒนธรรม ในการสร้าง
สรรค์แหล่งเรียนรู้ ทางด้านศิลปวัฒนธรรม เพื่อสร้าง
สรรค์เมืองแพร่ ให้เป็นเมืองท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างมีคุณค่า สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโด้อย่างยั่งยืงยืน และ เพื่อให้เยาวชนและประชาชนในจังหวัดแพร่ ตระหนักถึงความสำคัญของคัมภีร์ธัมม์ “เอกสาร มรดกความทรงจำแห่งโลก Documentary Memorial of the World” ซึ่งมีคุณค่ายิ่งต่อประวัติศาสตร์ ประเพณี
งานประเพณี “ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า” เป็นประเพณีเก่าแก่ที่น่าสนใจ มีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทยและแห่งเดียวในโลก ที่วัดสูงเม่น อำเภอสูงเม่น จังหวัดแพร่ โดยครูบากัญจนอรัญญวาสีมหาเถร อดีตเจ้าอาวาสวัดสูงเม่น ท่านได้ใช้วิธีการเชิงประเพณีที่ผสานกับความศรัทธาเลื่อมใสในพุทธศาสนาของชาวล้านนา ในเรื่องอานิสงส์การสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัดว่า การได้ฟังธรรม และสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัดถือเป็นกุศลอันยิ่งใหญ่ โดยวัดสูงเม่น ได้ขึ้นทะเบียนคัมภีร์ใบลาน พระไตรปิฎกครูบากัญจนอรัญญวาสีมหาเถร เป็นเอกสารมรดกความทรงจำแห่งโลกของประเทศไทยในส่วนท้องถิ่น จากคณะกรรมการแห่งชาติ ว่าด้วยการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) เมื่อปี พ.ศ. 2559 ซึ่งมีกว่า 9,000 ผูก
“การตากธัมม์” เกิดขึ้นโดยดำริของครูบากัญจนอรัญญวาสี ที่เห็นความสำคัญของการรักษาคัมภีร์ธัมม์ที่ท่านเขียนขึ้นมาเองและที่ท่านนำมาจากที่ต่างๆ ท่านเห็นว่าจำเป็นต้องสร้างระบบประเพณีขึ้นมาเพื่อให้ศิษยานุศิษย์ และอนุชนได้ร่วมกันเก็บรักษาคัมภีร์เหล่านั้น โดยใช้วิธีการถวายธัมม์หรือการตานธัมม์มาเป็นปฐมเหตุในการจัดประเพณีตากธัมม์ ซึ่งจัดให้มีการคัดลอก การตรวจเช็คคัมภีร์ธัมม์ การรักษาความสะอาดคัมภีร์ธัมม์ การนำคัมภีร์ธัมม์ออกมาตากแดด การแห่คัมภีร์ธัมม์และการเก็บรักษาคัมภีร์ธัมม์
“การตานข้าวใหม่” เป็นประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาแต่โบราณ ชาวบ้านจะนำข้าวที่ได้เก็บเกี่ยวช่วงต้นฤดูกาลเก็บเกี่ยวมานึ่งให้สุกเพื่อนำมาตักบาตร ตานขันข้าว อุทิศไปให้พ่อแม่ และบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว และเป็นการขอขมาพระแม่โพสพ ก่อนที่จะนำมารับประทาน ซึ่งปัจจุบันนี้ได้มีการนำข้าวใหม่มาประกอบอาหารเป็นข้าวหลามแล้วนำมาใส่บาตร
“การหิงไฟพระเจ้า” เป็นการนำไม้ขนาดกว้าง 1 นิ้ว ยาวประมาณ 40-50 นิ้ว มาเหลาปอกเปลือกแล้วทาสีเหลือง พอถึงวันพระก็นำไม้ไปประเคนพระประธานในโบสถ์แล้วนำไม้เหล่านั้น มารวมกันทำเป็นกระโจมไว้หน้าโบสถ์เพื่อทำพิธีจุดไฟ ซึ่งในอดีตพิธีนี้ปฏิบัติกันเพื่อให้ความอบอุ่นในฤดูหนาวแก่พระสงฆ์และผู้มาทำพิธีในวัด
สำหรับงานนี้มีในวันที่ 1-3 มกราคม 2569 ชมนิทรรศ
การ “ตากธัมม์ เมืองคัมภีร์ วิถีคนเมือง 5 ฐาน กว่าจะมาเป็นคัมภีร์ใบลาน , กิจกรรม “นิทรรศการสาธิตมรดกภูมิปัญญาท้องถิ่นเมืองแพร่ มรดกธัมม์ มรดกโลก 8 ฐานการเรียนรู้” ฟังการเสวนา ยูเนสโก (UNESCO) เรื่อง “ครูบากัญจนอรัญวาสีมหาเถร กับบทบาท ด้านการศึกษา วัฒนธรรม และการสื่อสาร เพื่อส่งเสริมสันติภาพ” และ ชมการแสดงทางศิลปวัฒนธรรมวิถีล้านนาบนเวทีลานธัมม์, ตลาดวัฒนธรรม
กิจกรรมไฮไลท์ของงาน ในวันที่ 1 มกราคม 2569 ชมขบวนแห่ชุดขาวแพร่ธัมม์ที่ยาวที่สุดในโลก(White Parade) และชมการแสดง แสง สี เสียง “ตามรอยคัมภีร์ครูบามหาเถร มรดกธัมม์ มรดกโลก”
กิจกรรมเสริมบารมี เติมบุญรับใหม่ 2569 นักท่องเที่ยวสามารถร่วมห่อผ้าคัมภีร์ธัมม์โบราณ, จารชื่อใบลาน และเวียนธัมม์ เพื่อเสริมสิริมงคลในชีวิต ได้ทุกวัน
ธีรพงษ์ ธงออน/แพร่
061-595-5297
