วันเสาร์ที่ 11กันยายน 2564 ที่กลุ่มทอผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย ต.สว่าง อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน พร้อมด้วย ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ ประธานสภาสตรีแห่งชาติ ในพระบรมราชินูปถัมภ์ เปิดการจัดแสดงนิทรรศการ “ดอนกอยโมเดล” ตามโครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าและเครื่องแต่งกายให้เป็น Premium OTOP กิจกรรมที่ 2 พัฒนารูปแบบการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าชุมชนบ้านดอนกอย ในวันนี้ ทั้งนี้ตามที่ กรมการพัฒนาชุมธน กระทรวงมหาดไทย ได้รับพระกรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ในคราวเสด็จเยี่ยมกลุ่มทอผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย หมู่ที่ 2 ตำบล เมื่อวันที่ 15พฤศจิกายน 2563 ทรงมีพระราชวินิจฉัย เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอบ้านดอนกอย ให้มีความทันสมัย สวยงาม เป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในประเทศ และในระดับสากล นำมาสู่รายได้และชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของชาวบ้านดอนกอย เพื่อเป็นการสนองงาน ในพระราชวินิจฉัยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรีนารีรัตนราชกัญญา กรมการพัฒนาชุมชน ได้ดำเนินการโครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าและเครื่องแต่งกายให้เป็น Premium OTOP โดยมีกิจกรรมการพัฒนารูปแบบการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ผ้าชุมชนบ้านดอนกอย หรือ “ดอนกอยโมเดล” เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ผ้าชุมชนบ้านดอนกอย ให้เป็นชุมชนต้นแบบการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าในระดับประเทศ โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ผู้เชี่ยวชาญในด้านการทอผ้า การออกแบบ และการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ตลอดทั้งทำการศึกษารวบรวมองค์ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมชุมชน ภูมิปัญญาด้านการทอผ้า การย้อมครามและการใช้สีธรรมชาติ ในการย้อมเส้นใยจากชุมชนบ้านดอนกอย มาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ที่ทันสมัย เป็นสากล
โดยมีขั้นตอนการดำเนินงาน ผู้เชี่ยวชาญลงพื้นที่ รวบรวมและแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ร่วมกับกลุ่มทอผ้าชุมชนบ้านดอนกอย จำนวน ภ กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มทอผ้าย้อมครามบ้านดอนกอย ,กลุ่มสร้างเสริมอาชีพบ้านดอนกอย , กลุ่มเยาวชนบ้านดอนกอย และ 4. กลุ่มทอผ้าบ้านคำประมง เพื่อเก็บข้อมูลในเฟสที่ 1 จากนั้นนำข้อมูลในเฟสที่ 1 มาพัฒนาเป็นองค์ความรู้เพื่อนำไปพัฒนาผ้าทอบ้านดอนกอย จำนวน 40 ผลิตภัณฑ์ และลงพื้นที่ให้คำแนะนำการทอผ้า การย้อมผ้า ตลอดจนการพัฒนาลวดลายผ้าแก่ชุมชนบ้านดอนกอย โดยนักออกแบบและผู้เชี่ยวชาญ รวมทั้งรวบรวมองค์ความรู้ เพื่อนำไปจัดทำเป็นหนังสือ ‘ดอยกอยโมเดล’ จัดทำต้นแบบผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนาให้เป็นผลิตภัณฑ์ Premium OTOP เพื่อทดสอบตลาด ต่อมานำองค์ความรู้ที่ได้จากกิจกรรมที่ 1 มาดำเนินการออกแบบและจัดพิมพ์หนังสือ “ดอนกอยโมเดล” โดยในเล่มมีเนื้อหา 2 ภาษา ไทยและอังกฤษ พร้อมภาพประกอบ จำนวน 4,000 เล่ม และจัดทำเป็นไฟล์ดิจิทอล ในรูปแบบ E-Book สำหรับกิจกรรมในวันนี้ กรมการพัฒนาชุมชน ร่วมกับมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อสรุปผลการดำเนินงานตามโครงการฯ และจัดแสดง นิทรรศการ “ดอนกอยโมเดล” ซึ่งประกอบด้วยผลิตภัณฑ์ และบรรจุภัณฑ์ที่ผ่านการพัฒนา ตามโครงการฯ ซึ่งผลิตภัณฑ์ที่นำมาจัดแสดงได้รวบรวม และจัดพิมพ์ในรูปแบบหนังสือ “ดอนกอยโมเดล” โดยมีกลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมกิจกรรมจำนวน 50 คน ในการจัดกิจกรรมวันนี้ นับเป็นพระกรุณาธิคุณที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงให้ความสำคัญกับการดำเนินกิจกรรมการพัฒนาชุมชนบ้านดอนกอย โดยทรงพระราชทานกี่ทอผ้า จำนวน 4 หลัง ผ่านอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน เพื่อมอบให้กับกลุ่มทอผ้าบ้านดอนกอย จำนวน 4 กลุ่ม ที่เข้าร่วมโครงการฯ
ผ้าย้อมคราม Indigo dyed cloth เป็นภูมิปัญณาที่สืบต่อกันมานานหลายพันปี ผ้าย้อมคราม เป็นผ้าย้อมสีธรรมชาติที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม สามารถป้องกันรังสี UV และมีคุณสมบัติทางสมุนไพร ครามเป็นพืซล้มลุกตระกูลถั่ว โดยสายพันธุ์หลักที่พบในภาคอีสาน คือ indigofera finctoria การย้อมสีจากครามเป็นการย้อมเย็น อาศัยกระบวนการหมัก สีธรรมชาติที่ได้จากการ ย้อมเย็นเช่นนี้ มีเพียงสองชนิดในโลกเท่านั้น ซึ่งสีสันและเส้นใยที่ได้จะมีความคงทนสูงกว่าการย้อมที่ใช้ความร้อน สำหรับประวัติการก่อตั้งกลุ่ม ก่อตั้งเมื่อวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2546 โดยมีนางถวิล อุปรี เป็นประธานกลุ่ม และมีสมาชิกในกลุ่มรวม 63 คน ด้วยความมุ่งมั่นที่จะคืนชีวิตให้ผ้าย้อมคราม ใช้เวลาหลายปี รื้อพื้นและพัฒนากระบวนการย้อมครามขึ้นมาอีกครั้ง มีความภาคภูมิใจ ที่มีส่วนในการอนุรัทษ์ภูมิปัญณาท้องถิ่นของไทย โดยการผลิตผ้าย้อม ครามขึ้นตามวิถีทางดั้งเดิม ตั้งแต่กระบวนการย้อมมือจนถึงการทอด้วยที่แบบโบราณ ลักษณะเด่นของผ้าย้อมคราม สีไม่ตก ติดทนนาน มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวสามารถป้องกันแสง UV ได้ 280 นาโนเมตร ส่วนต้นครามเป็นพืชล้มลุก สูง 1-1.20 เมตร อายุ 2-3 เดือน ใบแบบขนนก ดอกสีเหลือง ฝักคล้ายถั่วเขียว ออกเป็นกระจุก ขยายพันธุ์โดยเมล็ด ขึ้นได้ดีในดินที่มีแสงแดดสิองถึง ใช้น้ำน้อยมีร่วมเงาบ้างหรือปล่อยโล่ง อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชนกล่าวว่า จะผลักดันให้ผ้าย้อมครามเป็นผลิตภัณฑ์ที่หนึ่งของโลก ในแต่ละปีมียอดจำหน่าย กว่า 300 ล้านบาท
/ วัฒนะ แก้วก่า / สกลนคร
Discussion about this post